ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΩΣ ΜΕΤΑΔΙΔΟΜΕΝΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ
Τα «Αφροδίσια Νοσήματα» (Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα, ΣΜΝ) είναι λοιμώξεις των γεννητικών οργάνων. Η μετάδοση γίνεται κυρίως με τη σεξουαλική επαφή. Εμφανίζονται συχνότερα σε νεαρές ηλικίες, αφού οι νέοι συχνά, λόγω ελλιπούς ενημέρωσης, δεν παίρνουν τις απαραίτητες προφυλάξεις, παρά την αυξημένη σεξουαλική τους δραστηριότητα. Η θεραπεία σε πολλές περιπτώσεις αφορά και το σεξουαλικό σύντροφο της γυναίκας.
Οι συχνότεροι μικροοργανισμοί, που ευθύνονται για κάποιο από αυτά τα νοσήματα, είναι:
• Ιός Απλού Έρπητα,
• Ιοί Ανθρωπίνων Κονδυλωμάτων (HPV),
• Ιός Ηπατίτιδας Β (ή/και C),
• Ιός Επίκτητης Ανοσοποιητική Ανεπάρκειας (HIV),
• Χλαμύδια (Chlamydia trachomatis),
• Γονόκκοκος
• Ωχρά σπειροχαίτη(σύφιλη)
Ιός Απλού Έρπητα
Ο Έρπης των γεννητικών οργάνων αποτελεί ένα συχνό σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα, που οφείλεται στον ιό του απλού έρπητα (HSV). Άλλοτε εμφανίζει έντονη κλινική εικόνα και άλλοτε τα συμπτώματα είναι ηπιότερα. Μια όμαδα από μικρές φυσαλίδες(φουσκάλες) στην περιοχή των έξω γεννητικών οργάνων είναι οι χαρακτηριστικές βλάβες του έρπητα. Οι φυσαλίδες εν συνεχεία σπάνε, αφήνοντας μικρές πληγές, οι οποίες επουλώνονται σε μερικές μέρες. Άλλα συμπτώματα είναι αίσθημα τσουξίματος, πόνος στην περιοχή του αιδοίου και σε σπάνιες περιπτώσεις ενοχλήσεις στην ούρηση, βουβωνική λεμφαδενίτιδα, αδυναμία και πυρετός.
Ο ιός του έρπητα, έχει την ιδιότητα να παραμένει στον οργανισμό σε λανθάνουσα κατάσταση, μετά την πρώτη λοίμωξη. Αυτό έχει σαν επακόλουθο, σε καταστάσεις που θα μειωθεί η άμυνα του οργανισμού (έντονο stress, λοίμωξη, χρόνια νόσος) να ξαναεμφανιστούν τα συμπτώματα σε ηπιότερη συνήθως ένταση, να έχουμε δηλαδή μία υποτροπή της νόσου. Έτσι, εκτός από τις σωματικές επιπτώσεις, ιδιαίτερη είναι και η ψυχολογική επιβάρυνση των ασθενών. Η θεραπεία περιορίζεται στην καταστολή των συμπτωμάτων της νόσου και στην περίπτωση που οι υποτροπές είναι συχνές χορηγείται χρόνια κατασταλτική αγωγή.
Ιοί ανθρωπίνων κονδυλωμάτων (Human Papilloma Virus – HPV)
Ο χρόνος από τη λοίμωξη μέχρι την εμφάνιση των πρώτων αλλοιώσεων μπορεί να είναι από ένας μήνας μέχρι και χρόνια μετά. Ο μέσος όρος όμως, είναι περίπου 3 μήνες. Οι κυριότερες μορφές είναι τα οξυτενή κονδυλώματα (concylomata acuminata), τα επίπεδα κονδυλώματα, οι υποκλινικές(προκαρκινικές) μορφές που είναι ορατές μόνο με τη χρήση ειδικού διαλύματος και ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας.
Τα οξυτενή κονδυλώματα είναι συνήθως ανώδυνες, ανθοκραμβοειδείς εκβλαστήσεις (σαν πολύ μικρά «κουνουπιδάκια») και προκαλούνται συνήθως από τους τύπους HPV 6 και 11. Για τη θεραπεία τους χρησιμοποιούνται ειδικές κρέμες για τοπική εφαρμογή, καυτηριασμός με διαθερμία, είτε εξάχνωση με laser. Κάποιες φορές όμως παρά τη θεραπεία που εφαρμόζεται, υπάρχει η πιθανότητα της υποτροπής.
Περισσότερες πληροφορίες για τις προκαρκινικές και καρκινικές αλλοιώσεις του τραχήλου που οφείλονται στο HPV θα βρείτε στην ενότητα: Γυαναικολογία<Ιός των κονδυλωμάτων.
Ιός Ηπατίτιδας Β/C
Η μετάδοση γίνεται κυρίως με τη σεξουαλική επαφή αλλά μπορεί να συμβεί και από τη μητέρα στο παιδί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή κατά τον τοκετό. Η πρόληψη γίνεται με τη χρήση εμβολίου(μόνο για την ηπατίτιδα Β) και τη χρήση προφυλακτικού κατά την επαφή.
Ιός Συνδρόμου Επίκτητης Ανοσολογικής Ανεπάρκειας (HIV)
Το σύνδρομο επίκτητης ανοσοποιητικής ανεπάρκειας (AIDS) αποτελεί σημαντική αιτία θανάτου παγκοσμίως. Η μετάδοση γίνεται με τη σεξουαλική επαφή, με μολυσμένες βελόνες σε χρήστες ενδοφλεβίων ναρκωτικών ή με μετάγγιση μολυσμένου αίματος. Επίσης, η μετάδοση από τη μητέρα στο παιδί, είτε κατά τον τοκετό, είτε κατά το θηλασμό, ευθύνονται παγκοσμίως για μεγάλο ποσοστό μετάδοσης του ιού.
Βλεννόρροια
Εμφανίζεται συχνότερα σε έφηβες και νεαρές γυναίκες. Είναι ιδιαίτερα μεταδοτική, καθώς μια και μόνο επαφή έχει ποσοστό μετάδοσης 50%. Εκτός από τραχηλίτιδα μπορεί να προκαλέσει επίσης, σαλπιγγίτιδα με αρνητικές επιπτώσεις στη γονιμότητα της γυναίκας. Σε σπάνιες περιπτώσεις γενικευμένης νόσου μπορεί να έχουμε συμπτώματα από τα μάτια, τις αρθρώσεις ή την καρδιά.
Η διάγνωση γίνεται με καλλιέργεια κολπικών υγρών. Η θεραπεία επιτυγχάνεται με κατάλληλη αντιβιοτική αγωγή.
Σύφιλη
Η μετάδοση γίνεται κυρίως με τη σεξουαλική επαφή, αλλά και από τη μητέρα στο έμβρυο κατά την κύηση με αποτέλεσμα την εμφάνιση σοβαρών ανωμαλιών στο έμβρυο, ιδαίτερα όταν ή λόιμωξη συμβεί στα αρχικά στάδια της εγκυμοσύνης.
Τα συφιλιδικά στίγματα αποτελούν χαρακτηριστικά της λοίμωξης. Φαρμακευτικά σχήματα με πενικιλίνη αποτελούν την καταλληλότερη θεραπεία.
Χλαμύδια
Το 70% περίπου των χλαμυδιακών λοιμώξεων στις γυναίκες δεν εμφανίζει συμπτώματα. Είναι πολύ συχνότερα στις νεαρές γυναίκες και κυρίως στις έφηβες, αφού αυτές εμφανίζουν συχνότερη εναλλαγή συντρόφων, χαμηλή προστασία από χρήση προφυλακτικού, μεγάλη σεξουαλική δραστηριότητα.
Όταν υπάρχουν συμπτώματα η λοίμωξη εμφανίζεται κυρίως με πόνο κατά την επαφή, ενοχλήματα από το ουροποιητικό σύστημα, κολπική έκκριση, πυρετό και πόνο χαμηλά στην κοιλιά.
Η σαλπιγγίτιδα είναι η χειρότερη επιπλοκή της λοίμωξης, γιατί προκαλεί απόφραξη των σαλπίγγων και συνεπάγεται υπογονιμότητα. Η διάγνωση γίνεται με καλλιέργεια κολπικών υγρών. Η θεραπεία επιτυγχάνεται με κατάλληλη αντιβιοτική αγωγή.