Μια υγιής εγκυμοσύνη ξεκινά πριν μείνετε έγκυος. Το να μείνετε έγκυος δεν έχει να κάνει μόνο με τη διαδικασία της σύλληψης. Η σύλληψη πραγματοποιείται δύο εβδομάδες πριν την αναμενόμενη περιοδό. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να είστε ήδη τριών ή και παραπάνω εβδομάδων έγκυος και να μην το γνωρίζετε. Tο έμβρυο είναι πιο ευαίσθητο δύο με οχτώ εβδομάδες μετά τη σύλληψη.
Τότε είναι που τα όργανα του, όπως ο εγκέφαλος, η καρδιά και τα νεφρά, αρχίζουν να σχηματίζονται. Οτιδήποτε τρώτε, πίνετε και σε οτιδήποτε εκτίθεστε μπορεί να επηρεάσει το έμβρυο. Για αυτό το καλύτερο είναι να έχετε πολύ καλά σχεδιάσει από πριν την εγκυμοσύνη.
Ακολουθούν κάποιες επισημάνσεις που θα ήταν επιθυμητό να λάβετε υπόψιν σας πριν ξεκινήσετε τις προσπάθειες για εγκυμοσύνη.
1. Να τρώτε υγιεινό φαγητό
Ό,τι τρώτε, θα τρέφει και το μωρό σας. Μιλήστε με το γιατρό πριν πάρετε έξτρα βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία. Μερικά από αυτά μπορεί να είναι βλαβερά , όπως οι υψηλές δόσεις βιταμίνης Α.
Το φυλλικό οξύ είναι σημαντικό για να επιτευχθεί μια υγιής εγκυμοσύνη. Γυναίκες που δε λαμβάνουν επαρκείς ποσότητες φυλλικού οξέος κατά την εγκυμοσύνη είναι πιθανόν να αποκτήσουν μωρό με σοβαρά προβλήματα στον εγκέφαλο ή το νωτιαίο μυελό.
Είναι σημαντικό η λήψη να ξεκινάει με την έναρξη των προσπαθειών γιατί αυτές οι συγγενείς ανωμαλίες αναπτύσσονται πολύ νωρίς στην εγκυμοσύνη. Μπορείτε να παίρνετε πολυβιταμίνες ή να τρώτε τροφές οι οποίες είναι πλούσιες σε φυλλικό οξύ.
Τρόφιμα πλούσια σε φυλλικό οξύ είναι τα εξής: σπανάκι, σπαράγγια, αβοκάντο, μπανάνες, λάχανο με πράσινο φύλλο, μαύρα φασόλια, εσπεριδοειδή και οι χυμοί τους, καρύδια, καστανό ρύζι, κρόκος αβγού, ψωμί και δημητριακά εμπλουτισμένα με βιταμίνες, φασολάκια, λαχανάκια Βρυξελλών, πατάτες ψητές, φακές, συκώτι, αρακάς, φράουλες, τόνος, σολομός και γιαούρτι.
Πρέπει να γνωρίζετε ότι το φυλλικό οξύ στα τρόφιμα καταστρέφεται με το πολύ ψήσιμο, γι’ αυτό τρώτε τα λαχανικά ωμά ήελαφρώς βρασμένα στον ατμό και μαγειρεμένα με όσο το δυνατόν λιγότερο νερό.
2. Ελέξτε το βάρος σας
Λιποβαρείς ή παχύσαρκες γυναίκες μπορεί να έχουν ακανόνιστο κύκλο ή να μην έχουν ωοθυλακιορρηξία. Μερικές φορές μια μείωση βάρους ( ή αύξηση αν είστε λιποβαρής ) μόνο κατά 5% ή 10% μπορεί να είναι αρκετό για να συλλάβετε.
Οι γυναίκες που είναι παχύσαρκες κατά την εγκυμοσύνη διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για σακχαρώδη διαβήτη, προεκλαμψία και αποβολή. Μπορείτε να εκμεταλλευτείτε το χρόνο πριν μείνετε έγκυος και να χάσετε βάρος, εάν χρειάζεται.
Αποφύγετε την υπερβολική άσκηση η οποία μπορεί να προκαλέσει αναστολή της ωοθυλακιορρηξίας και δυσκολία στη σύλληψη. Κατά την εγκυμοσύνη, μπορείτε να ακολουθείτε ένα ήπιο πρόγραμμα άσκησης. Το περπάτημα, η κολύμβηση και η yoga είναι εξαιρετικές μορφές γυμναστικής που μπορούν να συνεχιστούν καθ΄ όλη την εγκυμοσύνη.
3. Αποφύγετε τον καπνό, το αλκοόλ και τις ναρκωτικές ουσίες
Εάν κάνετε χρήση καπνού, αλκοόλ ή ναρκωτικών ουσιών ζητήστε βοήθεια από ειδικούς πριν την εγκυμοσύνη.Έχει βρέθει ότι η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ επηρεάζει τη γονιμότητα τόσο στις γυναίκες όσο και στους άντρες και μπορεί να βλάψει σοβαρά το έμβρυο.
Το κάπνισμα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για αποβολή, πρόωρο τοκετό και για άλλες καταστάσεις όπως αποκόλληση πλακούντα και νεογνικό θάνατο.
Κάνοντας χρήση ναρκωτικών ουσιών αυξάνεται η πιθανότητα αποβολής, πρόωρου τοκετού, γενετικών ανώμαλιων και το παιδί μπορεί να εμφανίσει συμπτώματα στέρησης μετά τη γέννηση.
4. Βιταμίνη D, γονιμότητα και εγκυμοσύνη
Για τις γυναίκες που προσπαθούν να συλλάβουν, φαίνεται να συνδέεται με καλύτερη γονιμότητα, καθώς και με μια υγιή εγκυμοσύνη. Αν και τα στοιχεία για τη βιταμίνη D και τη γονιμότητα δεν είναι καθοριστικά, αρκετές μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι επίπεδα βιταμίνης D στο αίμα, άνω των 30 ng / mL, σχετίζονται με τα υψηλότερα ποσοστά εγκυμοσύνης.
Μελέτες επίσης έδειξαν, πως οι γυναίκες που είχαν φυσιολογικά επίπεδα βιταμίνης D, είχαν περισσότερες πιθανότητες να μείνουν έγκυες μέσω της εξωσωματικής γονιμοποίησης σε σύγκριση με αυτές που είχαν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D. Έρευνες έχουν συνδέσει την ανεπάρκεια βιταμίνης D κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, με αυξημένο κίνδυνο πρόωρου τοκετού, διαβήτη κύησης, προεκλαμψία (πολύ υψηλή αρτηριακή πίεση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης) και βακτηριακή κολπίτιδα .
5. Συγχρονισμός
Βεβαιωθείτε ότι έρχεστε σε σεξουαλική επαφή τη σωστή στιγμή κάθε μήνα. Η μεγαλύτερη πιθανότητα για εγκυμοσύνη είναι όταν η συνουσία γίνεται μια με δύο ημέρες πριν την ωοθυλακιορρηξία ή την ημέρα της ωοθυλακιορρηξίας. Ακόμα, η βέλτιστη ποιότητα σπέρματος επιτυγχάνεται ύστερα από 2-3 μέρες χωρίς εκσπερμάτιση. Γι΄ αυτό γενικά συνίσταται συνουσία κάθε 2-3 μέρες αφού έχει τελειώσει η περίοδος.
Άλλες πιο ακριβείς μέθοδοι περιλαμβάνουν τον εντοπισμό αλλαγών στη τραχηλική βλέννη (αυξημένη παραγωγή γλοιώδους καθαρής βλέννης σχετίζεται με την ωοθυλακιρρηξία) και την ανίχνευσης της ορμόνης LH στα ούρα με ειδικά τεστ, τα οποία μπορεί να είναι πιο ακριβή στην πρόβλεψη της ημέρας της ωορηξίας.
6. Αποφύγετε το ζεστό μπάνιο
Το μπάνιο μέσα σε πολύ ζεστή μπανιέρα μπορεί να βλάψει το έμβρυο εάν είστε στο πρώτο τρίμηνο της κύησης. Έρευνες έχουν δείξει ότι η υψηλή θερμότητα – από πυρετό, ζεστό μπάνιο κάτα τους τρείς πρώτους μήνες της εγκυμοσύνης μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στο κεντρικό νευρικό σύστημα του εμβρύου.
7. Να έχετε γνώση του περιβάλλοντος όπου βρίσκεστε
Θα πρέπει να γνωρίζετε για πράγματα γύρω σας, στη δουλειά ή το σπίτι που μπορεί να είναι βλαβερά. Η ακτινοβολία, τα βαρέα μέταλλα όπως ο μόλυβδος, ο χαλκός, ο υδράργυρος, ο άνθρακας, τα δισουλφίδια, τα οξέα και τα αναισθητικά αέρια μπορεί να είναι τερατογόνα.
8. Σχετικά με την τοξοπλάσμωση
Μπορεί να έχετε ακούσει ότι οι έγκυες γυναίκες δεν πρέπει να καθαρίζουν το κουτί με τις ακαθαρσίες των γατών. Αυτό συμβαίνει διότι, ένα παράσιτο που προκαλεί την ασθένεια τοξοπλάσμωση μπορεί να μεταδοθεί μέσω των περιττωμάτων των γατών. Η τοξοπλάσμωση συνήθως δεν είναι επιβλαβής για τα παιδιά και τους ενήλικες αλλά μπορεί να προκαλέσει προβλήματα όπως τύφλωση και βλάβες στον εγκέφαλο του νεογνού. Μπορείτε επίσης να μολυνθείτε από τοξόπλασμα τρώγοντας ωμό ή μη καλά μαγειρεμένο κόκκινο κρέας, άπλυτα λαχανικά, ή αγγίζοντας λάσπη όταν ασχολείστε με τον κήπο, που έχει μολυνθεί από περιττώματα γατών.
9. Βεβαιωθείτε ότι τα φαρμακά σας είναι ασφαλή για την εγκυμοσύνη
Τόσο τα συνταγογραφημένα όσο και τα μη συνταγογραφημένα φάρμακα μπορούν να επηρεάσουν το έμβρυο. Συμβουλευτείτε το γιατρό πριν πάρετε κάποιο φάρμακο. Αν λαμβάνετε φάρμακα συστηματικά εξαιτίας κάποιου προβλήματος υγείας όπως άσθμα, επιληψία, προβλήματα στο θυροειδή κ.α. συζητήστε με το γιατρό για την αγωγή σας και για τυχόν κινδύνους κατά την κύηση. Διέκοψτε επίσης, τα αντισυλληπτικά χάπια για τουλάχιστον δύο μήνες πριν θελήσετε να μείνετε έγκυος.
10. Κάντε ιατρικές εξετάσεις πριν την εγκυμοσύνη
Θα χρειαστεί να κάνετε κάποιες ιατρικές εξετάσεις για να διαπιστωθεί εάν υπάρχει κάποιο πρόβλημα που θα μπορούσε να βλάψει τη μήτεραή το έμβρυο κατά την εγκυμοσύνη. Πολλές καταστάσεις μπορούν να αντιμετωπιστούν πριν την εγκυμοσύνη ώστε να αποφευχθούν μελλοντικά προβλήματα.
Ερυθρά. Αν δεν έχετε αρωστήσει ποτέ από ερυθρά ή δεν έχετε εμβολιαστεί , μια εξέταση αίματος μπορεί να δώσει την απάντηση. Αν προσβληθείτε από ερυθρά ενώ είστε έγκυος, το έμβρυο μπορεί να παρουσιάσει σοβαρά προβλήματα υγείας. Μπορείτε να εμβολιαστείτε πριν την εγκυμοσύνη.Το ίδιο ισχύει και για την ανεμευλογιά.
Τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα όπως η γονόρροια, η σύφιλη, τα χλαμύδια και το AIDS μπορούν να προκαλέσουν υπογονιμότητα αλλά και να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία τόσο της μητέρας όσο και του νεογνού.Το καλύτερο είναι τέτοιες μολύνσεις να διαγνώσκονται και να αντιμετωπίζονται πριν την εγκυμοσύνη.
Ο διαβήτης, η υψηλή αρτηριακή πίεση, παθήσεις του θυρεοειδή χρειάζονται παραπάνω προσοχή κατά την κύηση. Είναι συχνά ευκολότερο να ρυθμιστούν τέτοια προβλήματα πριν την εγκυμοσύνη.
Εάν υπάρχει κάποιο γενετικό νόσημα στην οικογένεια, όπως η μεσογειακή αναιμία ή η κυστική ίνωση, μίληστε με το γιατρό σας για τις πιθανότητες κινδύνου και αν χρειάζεται να κάνεις κάποιες εξετάσεις.
11. Πάντα να συμβουλεύεστε το γιατρό σας
Προγραμματίστε να επισκεφτείτε το γιατρό σας πριν θελήσετε να μείνειτε έγκυος. Εσείς και ο συζυγός σας θα ερωτηθείτε για το ιατρικό και οικογενεικό ιστορικό σας και θα έχετε την ευκαιρία να κάνετε ερωτήσεις ώστε να λύσετε τα θέματα που σας απασχολούν.
Πάρτε μια εξειδικευμένη διάγνωση και θεραπεία αν δυσκολεύεστε να συλλάβετε. Εάν είστε κάτω των 35 και προσπαθείτενα να μείνετε έγκυος για περισσότερο από ένα χρόνο ή αν είστε άνω των 35 και προσπαθείτε για περισσότερο από έξι μήνες , πρέπει να γίνουν επιπλέον εξετάσεις για να διερευνηθεί κάποιο πιθανό αίτιο υπογονιμότητας και να χορηγηθεί η κατάλληλη θεραπεία.
12. Σύντροφος
Η εξασθένηση και η μείωση της ποιότητας του σπέρματος, είναι ένα φαινόμενο που κάνει αισθητή την παρουσία του ολοένα και πιο έντονα τα τελευταία χρόνια, γεγονός που είχε σαν αποτέλεσμα το ανδρικό αναπαραγωγικό σύστημα να τραβήξει τα φώτα του επιστημονικού ενδιαφέροντος και να γίνει αντικείμενο ερευνών. Αν και η αιτιολογία της αντρικής υπογονιμότητας παραμένει σε ένα μεγάλο ποσοστό άγνωστη, οι παρακάτω διατροφικές συμβουλές πριν τη σύλληψη στους άνδρες θα ήταν χρήσιμη:
- Κατανάλωση μίας ισορροπημένης, πλήρους και ποικίλης διατροφής. Αύξηση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών. Περιορισμός της κατανάλωσης ‘fast food’ (ιδιαίτερα επεξεργασμένα τρόφιμα με κατεργασμένους υδατάνθρακες).
- Περιορισμός της κατανάλωσης αλκοόλ.
- Περιορισμός της κατανάλωσης καφέ. Περισσότερα από 3 φλιτζάνια καφέ ημερησίως μπορούν να μειώσει τις πιθανότητες σύλληψης.
- Διόρθωση του μη φυσιολογικού σωματικού βάρους και συντήρηση του ιδανικού σωματικού βάρους.
Συνιστάται οι παραπάνω διατροφικές αλλαγές να πραγματοποιηθούν τουλάχιστον 2-3 μήνες πριν το εκτιμώμενο χρονικό διάστημα προσπάθειας για σύλληψη.
Ο προγεννητικός έλεγχος περιλαμβάνει όλες τις εξετάσεις που συνιστώνται στη διάρκεια της εγκυμοσύνης και που αποσκοπούν στην έγκαιρη διάγνωση παθήσεων ή αναπτυξιακών ανωμαλιών στο έμβρυο. Ανάλογα με το τρίμηνο της εγκυμοσύνης, ο προγεννητικός έλεγχος συνίσταται σε διαφορετικές εξετάσεις:
1ο Τρίμηνο (ή πριν τη σύλληψη)
- Γενική Αίματος, Ομάδα Αίματος –Rh, Σίδηρος, Φερριτίνη
- Γενική Ούρων, Κ/Α Ούρων, Σάκχαρο, Ουρία, Ουρικό οξύ
- Τest Δρεπάνωσης, Ηλεκτροφόρηση Ηb
- Κρεατινίνη, SGOT-SGPT
- Ορμόνες θυρεοειδούς (ΤSH, FT3, FT4, Anti-TG,Anti-TPO)
- Toxoplasma (IgG-IgM), CMV (IgG-IgM), Ερυθρά (IgG-IgM), HIV I + II, VDRL, HBsAg, HCV
- Επίπεδα Vit-D
- Μεταλλάξεις της κυστικής ίνωσης
- Εξέταση Θρομβοφιλίας σε κάποιες περιπτώσεις
- Καρδιολογικές Εξετάσεις
- Υπερηχογράφημα Αρχόμενης Κύησης
- Υπερηχογράφημα Αυχενικής Διαφάνειας
2ο Τρίμηνο
- Υπερηχογράφημα Β-Επιπέδου
- Μέτρηση Μήκους Τραχήλου
- Εμβρυϊκή Υπερηχοκαρδιογραφία
- Καμπύλη Σακχάρου
- Επανάληψη εργαστηριακών εξετάσεων
3ο Τρίμηνο
- Υπερηχογράφημα Ανάπτυξης – Doppler
- Βιοφυσικό Προφίλ
- Καρδιοτοκογράφημα
- Επανάληψη εργαστηριακών εξετάσεων