ΙΝΟΑΔΕΝΩΜΑ
Το ινοαδένωμα αποτελεί το πιο συχνό τύπο καλοήθους όγκου του μαστού. Μερικοί ειδικοί, μάλιστα, το κατατάσσουν ως μια απλή απόκλιση της φυσιολογικής λοβιακής ανάπτυξης του μαστού. Πρόκειται για ορμονοεξαρτόμενο καλοήθη όγκο. Γνωρίζουμε ότι η επίδραση των οιστρογόνων στον μαστό προκαλεί την ανάπτυξη αδενικών και ινωδών στοιχείων μέσα και γύρω από τους γαλακτοφόρους πόρους του μαστού. Για τον λόγο αυτό το ινοαδένωμα εμφανίζεται συχνότερα στην αναπαραγωγική ηλικία όπου τα επίπεδα των γυναικείων ορμονών στο αίμα είναι αυξημένα. Είναι συχνότερο στις ηλικίες 20-35 έτη, αλλά μπορεί να εμφανίζεται σπανιότερα ακόμα και στην εμμηνόπαυση. Στις περιπτώσεις αυτές είναι πιθανό το ινοαδένωμα να προϋπήρχε και απλά να έγινε εμφανές λόγο της υποστροφή των αδενικών και ινωδών στοιχείων του μαστού που συμβαίνει φυσιολογικά με την πάροδο της ηλικίας. Τα ινοαδενώματα μπορεί να είναι μονήρη (ένα) ή πολλαπλά (σε ποσοστό 10%), με εντόπιση τόσο στον ένα όσο και στους δύο μαστούς.
Η κλινική εξέταση του ινοαδενώματος δίνει την εικόνα ενός συμπαγούς, ιδιαίτερα ευκίνητου και ανώδυνου ογκιδίου με σαφή όρια και σκληρή σύσταση.
Το μέγεθος του ινοαδενώματος μπορεί να κυμαίνεται από λίγα χιλιοστά μέχρι αρκετά εκατοστά (μέσος όρος από 1-5εκ.). Ένα ινοαδένωμα μπορεί να υποστραφεί (ελάττωση του μεγέθους) όπως συμβαίνει στην εμμηνόπαυση ή αντιθέτως να αυξηθεί το μέγεθός του όπως παρατηρείται συχνά στην εγκυμοσύνη. Στο ένα τρίτο των περιπτώσεων πάντως, το μέγεθος παραμένει αμετάβλητο. Η πιθανότητα κακοήθους εξαλλαγής ενός ινοαδενώματος είναι πάρα πολύ μικρή. Για τον λόγο αυτό δεν συστήνεται αβίαστα η χειρουργική αφαίρεση κάθε ινοαδενώματος. Οι ενδείξεις για την χειρουργική εκτομή είναι πολύ συγκεκριμένες και έχουν ως εξής:
- Ραγδαία αύξηση του μεγέθους ενός ινοαδενώματος σε σύντομο χρονικό διάστημα.
- Μέγεθος ινοαδενώματος πάνω από 2 εκατοστά.
- Στοιχεία κυτταρικής ατυπίας σε παρακέντηση δια λεπτής βελόνης (ή άλλης βιοψίας).
- Μεγάλο ινοαδένωμα σε μικρό μαστό που προκαλεί αισθητική παραμόρφωση
ΚΥΣΤΕΙΣ
Πρόκειται για εντοπισμένα ογκίδια, τα οποία περιέχουν κάποια μορφή υγρού και δεν είναι συμπαγή. Αρκετά συχνά οι κύστεις είναι επώδυνες και μπορεί να παρουσιάζονται και στους δύο μαστούς. Ο σχηματισμός τους οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη διαρκή και επαναλαμβανόμενη διέγερση των μαστών από τις γυναικείες γεννητικές ορμόνες και γι’ αυτό εμφανίζονται συχνότερα σε γυναίκες της αναπαραγωγικής ηλικίας ή σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες που λαμβάνουν ορμονικά σκευάσματα.
Η εκτίμηση και αξιολόγηση των κύστεων στο μαστό γίνεται με την κλινική εξέταση και το υπερηχογράφημα των μαστών, το οποίο, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά της κύστης, μπορεί να τις διαχωρίσει μορφολογικά σε:
Απλές κύστεις: περιέχουν μόνο υγρό, χωρίς καθόλου συμπαγή στοιχεία και συνήθως αντιμετωπίζονται (όταν είναι μεγάλες και προκαλούν πόνο) με απλή παρακέντηση και αναρρόφηση του υγρού. Η διαδικασία αυτή είναι αρκετά απλή και οδηγεί σε άμεση ανακούφιση από τον πόνο που μπορεί να προκαλεί η κύστη. Συνήθως, η απλή παρακέντηση αρκεί στο να εξαφανίσει την κύστη.
Επιλεγμένες κύστεις: εμφανίζουν ορισμένα μόνο υπερηχογραφικά χαρακτηριστικά των απλών κύστεων. Εκτός από υγρό, συνήθως περιέχουν και συμπαγή στοιχεία. Πολύ σπάνια (0,4%) μπορεί να υποκρύπτουν κακοήθεια και γι΄αυτό η παρακέντησή τους είναι υποχρεωτική και συνήθως απαιτείται και συμπληρωματική απεικόνιση με μαστογραφία.
Πολύπλοκες κύστεις: έχουν μεικτά χαρακτηριστικά κύστης και συμπαγούς μάζας. Έχουν αρκετά μεγάλη πιθανότητα να υποκρύπτουν κακοήθεια (20-43%) και γι αυτό απαιτείται η βιοψία τους, είτε χειρουργικά, είτε με κυλινδρική βελόνα (core biopsy).
ΙΝΟΚΥΣΤΙΚΗ ΝΟΣΟΣ
Στους πιθανούς παράγοντες αυξημένου κινδύνου περιλαμβάνονται η κληρονομικότητα και οι διατροφικές συνήθειες του ατόμου, όπως η πρόσληψη μεγάλης ποσότητας καφεΐνης και τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε λίπος. Η κατάσταση αυτή συνήθως εμφανίζει ύφεση μετά την εμμηνόπαυση.
Η διάγνωση γίνεται με απλή κλινική εξέταση των μαστών, στην οποία ανιχνεύονται πολλαπλές ευκίνητες μικρές στρογγυλές μάζες (όζοι) μέσω της ψηλάφησης. Αυτές οι μάζες έχουν συνήθως σαφή, ομαλά όρια και ζυμώδη υφή, δηλαδή είναι εύπλαστες και όχι σκληρές, παρ΄ όλο που μπορεί να είναι συμπαγείς. Η κλινική διάγνωση επιβεβαιώνεται μέσω μαστογραφίας. Συχνά για την ανίχνευση μικροσκοπικών όζων που βρίσκονται μέσα σε πυκνό συνδετικό ιστό μπορεί να χρησιμοποιηθεί το υπερηχογράφημα. Μερικές φορές ίσως χρειαστεί η διεξαγωγή βιοψίας του όζου για να αποκλειστούν άλλα αίτια.
ΦΥΛΛΟΕΙΔΗΣ ΟΓΚΟΣ
- Λεία επιφάνεια.
- Σχετικά μεγάλο μέγεθος (5 – 15 εκατοστά).
- Ταχεία ανάπτυξη
- Κινητικότητα.
- Περιφερειακοί όζοι.
- Πρόκληση πόνου.
- Πιθανές αλλοιώσεις (όπως λέπτυνσης και διακριτικού χρωματισμού) του δέρματος λόγω ταχείας αύξησης του μεγέθους του μαστού.
Πώς προκαλείται; Λόγω των ομοιοτήτων του με το ινοαδένωμα, ορισμένοι υποθέτουν ότι αποτελεί μια μορφή εξέλιξής του.
Σε ποιες γυναίκες εμφανίζεται; Ο φυλλοειδής όγκος εμφανίζεται πιο συχνά σε γυναίκες ηλικίας 35 – 55 ετών, αλλά έχει παρατηρηθεί και σε έφηβες. Έρευνες καταδεικνύουν πως τα περισσότερα κρούσματα αφορούν γυναίκες λατινικής ή ασιατικής καταγωγής.
Πώς αντιμετωπίζεται; Συχνά, λόγω του μεγέθους του και του αυξημένου κινδύνου υποτροπής, ο φυλλοειδής όγκος αντιμετωπίζεται με μαστεκτομή (χειρουργική αφαίρεση του παθόντος μαστού). Ωστόσο, ολοένα και περισσότερες περιπτώσεις αντιμετωπίζονται με απλή εκτομή ή τεταρτεκτομή.
ΜΑΣΤΙΤΙΔΑ-ΑΠΟΣΤΗΜΑ
Ποια είναι τα βασικά τους χαρακτηριστικά; Η μαστίτιδα είναι η φλεγμονή του μαστού η οποία συνοδεύεται από πόνο, ερυθρότητα και πυρετό. Το απόστημα είναι ουσιαστικά η συσσώρευση πυώδους υγρού, σε μια νεοσχηματισμένη κοιλότητα και αποτελεί επιπλοκή της μαστίτιδας. Βασικά του χαρακτηριστικά:
- Ψηλαφητός όγκος
- Ερυθρότητα
- Πόνος
- Πυρετός
Πώς Προκαλούνται; Η μαστίτιδα, συχνή επιπλοκή κατά την περίοδο της λοχείας σε θηλάζουσες γυναίκες, προκαλείται από μικρόβια που εισχωρούν στο εσωτερικό του μαζικού αδένα μέσω μικροτραυματισμών της θηλής κατά το θηλασμό. Το απόστημα προκαλείται, όταν η οξεία φλεγμονή του μαστού δεν αντιμετωπιστεί κατάλληλα .
Πώς αντιμετωπίζονται; Η μαστίτιδα αντιμετωπίζεται με τη χορήγηση της κατάλληλης αντιβίωσης. Το απόστημα αντιμετωπίζεται μέσω παρακέντησης ή χειρουργικής παροχέτευσης.
ΑΔΕΝΟΛΙΠΩΜΑ
ΛΙΠΩΜΑΤΑ