ΜΑΣΤΙΤΙΔΑ
Πολλές μητέρες φοβούνται ότι προβλήματα που θα παρουσιαστούν κατά τη διάρκεια του θηλασμού μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρές παθήσεις στο μέλλον, όπως λ.χ. η μαστίτιδα, που στο μυαλό κάποιων έχει συνδεθεί με καρκίνο του μαστού. Ωστόσο, πουθενά στη βιβλιογραφία οι μαστίτιδες δεν αναφέρονται ως παράγοντας αυξημένου κινδύνου. H μαστίτιδα συνιστά φλεγμονή ενός αποφραγμένου πόρου, ο οποίος δεν επιτρέπει την ελεύθερη εκροήγάλακτος.
Tα συμπτώματα είναι μια σκληρή μάζα, ερυθρωπή, που πονάει. Aν η απόφραξη δεν αντιμετωπιστεί, τότε μπορεί να εξελιχθεί σε φλεγμονή, δηλαδή σε μαστίτιδα. Για τον αποφραγμένο πόρο η αντιμετώπιση είναι θερμά επιθέματα, μασάζ στο σημείο πάνω από την απόφραξη, με κατεύθυνση προς τη θηλή, συχνός θηλασμός και καθαρισμός των θηλών. Aν το μωρό δεν αδειάζει το μαστό καλά, αυτό γίνεται με το χέρι ή την αντλία.
Eίναι σημαντικό η μητέρα να μην αποφεύγει το συχνό θηλασμό και να αρχίζει από το μαστό που πάσχει, ώστε να αδειάσει καλύτερα. H αλλαγή στάσης από θηλασμό σε θηλασμό βοηθάει, γιατί αδειάζουν καλά όλα τα σημεία του μαστού. Tα στενά ρούχα και οι στενοί στηθόδεσμοι πρέπει να αποφεύγονται. H μαστίτιδα αντιμετωπίζεται επιπλέον με αντιβιοτικά και αντιφλεγμονώδη.
ΠΛΗΓΩΜΕΝΕΣ ΘΗΛΕΣ
Οι πληγωμένες θηλές ταλαιπωρούν πολλές μανούλες με αφόρητο πόνο και, στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι αποτέλεσμα λανθασμένης τοποθέτησης του μωρού στο στήθος. Απότομη απομάκρυνση του μωρού από το μαστό στο τέλος του θηλασμού, δάγκωμα του μαστού, καντιντίαση (μύκητας) της θηλής , έκζεμα της θηλής, λανθασμένη χρήση της αντλίας θηλασμού, βραχύς χαλινός της γλώσσας του βρέφους( αγκυλογλωσσία) είναι άλλες αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό, πόνο ή και ραγάδα στις θηλές.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Το βασικότερο βήμα για την αντιμετώπιση των πληγωμένων και επώδυνων θηλών είναι η αντιμετώπιση της αιτίας που τις προκαλεί.
1. Το μωρό πρέπει να είναι τοποθετημένο σωστά στην αγκαλιά σας και στο μαστό. Η λανθασμένη στάση θηλασμού και ο λανθασμένος τρόπος σύλληψης του μαστού είναι τα συχνότερα αίτια των πληγωμένων θηλών. Το σώμα του μωρού πρέπει να είναι γυρισμένο προς τα εσάς ώστε η κοιλίτσα του να ακουμπάει την κοιλιά σας .
Το στόμα του είναι ορθάνοικτο, τα χείλη του γυρισμένα προς τα έξω ώστε να μη θηλάζει μόνο από τη θηλή αλλά και από τη θηλαία άλω ( το σκούρο δέρμα γύρω από τη θηλή). Αν βλέπετε ότι το μωρό δεν πιάνει σωστά το στήθος, μπορείτε να το απομακρύνετε και να το ξαναβάλετε, προσπαθώντας να διορθώσετε τη στάση του.
2. Η απομάκρυνση του μωρού από το στήθος δε γίνεται απότομα τραβώντας το μαστό από το στόμα του. Γίνεται βάζοντας το μικρό σας δάκτυλο στο στοματάκι του μωρού και ασκώντας πίεση στο πάνω μέρος της στοματικής του κοιλότητας (υπερώα).
3. Η μυκητίαση του μαστού είναι πολύ συχνή αιτία πόνου χωρίς απαραίτητα να προκαλεί ερυθρότητα ή άλλες εμφανείς δερματικές βλάβες. Ο πόνος αφορά στη θηλή ή και όλο το μαστό, εμφανίζεται κατά τη διάρκεια του θηλασμού, είναι διαπεραστικός ή σαν κάψιμο και διαρκεί έως και λίγα λεπτά μετά το θηλασμό. Μπορεί να αντανακλάται στο χέρι ή την πλάτη.
Η θηλές μπορεί να έχουν πληγή, ραγάδα ή πολύ μικρές φουσκάλες, η θηλαία άλως μπορεί να είναι ιδιαίτερα ερεθισμένη και να έχει μία χαρακτηριστική γυαλάδα αλλά πολλές φορές δεν υπάρχει τίποτα απ’όλα αυτά παρά μόνο πόνος. Πολύ συχνά υπάρχει και μυκητίαση στο στοματάκι, τη γλώσσα ή την περιοχή των γεννητικών οργάνων του μωρού.
Χρειάζεται να γίνει ταυτόχρονη θεραπεία με τοπικά αντιμυκητιασικά και στη μητέρα και στο μωρό για 14 ημέρες ακόμα και αν τα συμπτώματα υποχωρήσουν πολύ πιο πριν.
Αποφύγετε τη συχνή χρήση επιθεμάτων, το συχνό πλύσιμο των θηλών με «ειδικά» ή μη σαπούνια ( αρκεί η επάλειψη με το γάλα σας μετά από κάθε θηλασμό και το καθημερινό σας ντουζ) . Φοράτε βαμβακερούς στηθόδεσμους. Αν μπορείτε μέσα στο σπίτι μη φοράτε στηθόδεσμο παρά μόνο ένα βαμβακερό ρούχο, ή βάλτε προστατευτικά θηλής ( breastshells), μέσα από το στηθόδεσμό σας.
4. Ο χαλινός της γλώσσας είναι μία λεπτή μεμβράνη που συνδέει τη γλώσσα με το κάτω μέρος του στόματος και συμβάλλει στην κινητικότητα της γλώσσας του μωρού. Όταν υπάρχει βραχύς χαλινός ή αλλιώς αγκυλογλωσσία, η μεβράνη αυτή είναι κοντή και η γλώσσα του δεν μπορεί πάντα να κάνει τις σωστές θηλαστικές κινήσεις με αποτέλεσμα να δαγκώνει και να πληγώνει τις θηλές.
Δεν δημιουργεί πρόβλημα σε όλα τα μωρά αλλά αν το μωρό έχει αγκυλογλωσία και πληγώνει τις θηλές σας , πρέπει να διορθωθεί. Αυτό γίνεται με μία απλή τοπική επέμβαση ρουτίνας, με τοπικό αναισθητικό, από παιδοχειρουργό. Το μωρό είναι καλά μετά την επέμβαση και μπορεί να θηλάσει κανονικά αμέσως μετά.
5. Μετά από κάθε θηλασμό αλλά και ενδιάμεσα απλώνετε 1-2 σταγόνες από το γάλα σας στις θηλές σας και αφού στεγνώσει βάζετε από πάνω κρέμα λανολίνης.
6. Αν πονάτε υπερβολικά και δεν μπορείτε να βάλετε το μωρό στο στήθος να θηλάσει απευθείας, χρησιμοποιείστε ψευτοθηλές, ή αντλείστε το γάλα σας και δώστε το στο μωρό με μπιμπερό. Σε κάθε περίπτωση το γάλα σας πρέπει να απομακρυνθεί από τον πληγωμένο μαστό για να μην πάθετε μαστίτιδα.
7. Χρησιμοποιήστε τη σωστή αντλία θηλασμού ανάλογα με τις ανάγκες σας.Τα πιο κατάλληλα θήλαστρα για συχνή χρήση μέσα στην ημέρα είναι τα νοσοκομειακά που ενοικιάζονται και τα ηλεκτρικά δύο φάσεων. Τα χειροκίνητα θήλαστρα κάνουν μόνο για περιστασιακή χρήση ( κάποιες φορές την εβδομάδα).
Επίσης καλό είναι να γνωρίζετε ότι υπάρχουν χοάνες διαφόρων μεγεθών ανάλογα με το μέγεθος του μαστού σας. Μία μικρή χοάνη που δεν χωράει όλη τη θηλαία άλω μπορεί να πληγώσει τις θηλές σας, όπως και μία μεγάλη για τη θηλή σας χοάνη. Σε κάθε περίπτωση, όταν επιλέγετε θήλαστρο, καλό είναι να αναζητήσετε τη συμβουλή κάποιου συμβούλου θηλασμού.
ΣΥΜΒΟΥΛΗ
Επειδή οι πληγωμένες θηλές είναι ένα πολυδιάστατο πρόβλημα, το οποίο συνήθως ξεκινάει από τη λανθασμένη τεχνική θηλασμού και στην πορεία μπορεί να επιπλακεί από μύκητα, μικρόβιo ή μαστίτιδα, καλό είναι να αναζητήσετε έγκαιρα βοήθεια από ειδικούς σε θέματα θηλασμού.