Ο HPV (Human papilloma virus, ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων) είναι ένας ιός που μολύνει το δέρμα και τους βλεννογόνους (στοματική κοιλότητα, κόλπος, ορθό) των ανθρώπων και ορισμένων ζώων. Μέχρι στιγμής έχουν αναγνωρισθεί 189 υπότυποι του ιού των θηλωμάτων από τους οποίους οι 120 προσβάλουν τον άνθρωπο και περίπου οι 40 είναι σεξουαλικά μεταδιδώμενοι.
Κάποιες μορφές του HPV(οι τύποι 6 και 11) μπορούν να προκαλέσουν κονδυλώματα, ενώ κάποιες άλλες μπορεί να προκαλέσουν μόλυνση, η οποία να επιφέρει προ-καρκινικές δυσπλασίες. Όλοι οι υπότυποι του HPV μεταδίδονται μέσω δερματικής επαφής και επομένως, δεν απαιτείται πλήρης σεξουαλική επαφή για τη μετάδοση.
Η εμμένουσα λοίμωξη με τους υψηλής επικινδυνότητας τύπους του ιού HPV (16,18,31,33,35,39,45,51,52,53,56,58,59,66,68,70,73,82,85) μπορεί να οδηγήσει αρχικά σε προκαρκινικές αλλοιώσεις όπως: ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία τραχήλου(CIN), ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία του αιδίου(VIN), ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία του πέους(PIN) και ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία του πρωκτού (AIN). Αυτές είναι προ-καρκινικές δυσπλασίες και ενδέχεται να εξελιχθούν σε καρκίνο. Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας για να δημιουργηθεί πρέπει πρώτα να υπάρχει μόλυνση από τον HPV (αυτό ισχύει σχεδόν σε όλες της περιπτώσεις).