Η εμβρυομεταφορά αποτελεί την ολοκλήρωση μιας προσπάθειας Εξωσωματικής Γονιμοποίησης που αν και είναι σύντομη και ανώδυνη οι περισσότερες γυναίκες αισθάνονται έντονο stress και άγχος. Προβληματισμοί όπως πότε θα γίνει, πως θα γίνει, πρέπει κάτι να προσέχω, πόσα έμβρυα θα μεταφερθούν κτλ τις απασχολούν ιδιαίτερα και αποτελούν μία πρόσθετη πηγή ανησυχίας. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να τα ξεδιαλύνουμε όλα σιγά-σιγά…
Απαιτείται ειδική προετοιμασία για την εμβρυομεταφορά;
Η διαδικασία της εμβρυομεταφοράς δεν απαιτεί ειδική προετοιμασία. Επειδή όμως στο Κέντρο Εξωσωματικής Αθηνών γίνεται με κοιλιακή υπερηχογραφική καθοδήγηση, η γυναίκα πρέπει να πιεί τουλάχιστον 2-3 ποτήρια νερό πριν την άφιξή της, έτσι ώστε να υπάρχει καλύτερη εικόνα της μητρικής κοιλότητας και του ενδομητρίου.
Πότε και πως γίνεται η εμβρυομεταφορά;
Η εμβρυομεταφορά γίνεται μεταξύ 2ης και 6ης ημέρας μετά την ημέρα της ωοληψίας με έμβρυα που βρίσκονται μεταξύ 4 κυττάρων (2η ημέρα) έως το στάδιο της βλαστοκύστης (5η ή 6η ημέρα).
Ο υπεύθυνος εμβρυολόγος επιλέγει τα καλύτερα έμβρυα σύμφωνα με συγκεκριμένα διεθνή κριτήρια και προχωρά σε αναρρόφηση των εμβρύων αυτών με ειδικό εύκαμπτο καθετήρα.
Ο καθετήρας τοποθετείται στη μήτρα από το γυναικολόγο αναπαραγωγής, μέσω του τραχήλου, η πορεία και η θέση του οποίου παρακολουθείται συνεχώς υπερηχογραφικά. Η τεχνική απαιτεί ήπιες και ακριβείς κινήσεις ενώ ο καθετήρας επιστρέφεται στον εμβρυολόγο μετά το τέλος της έγχυσης των εμβρύων ώστε να διαπιστωθεί αν όλα τα έμβρυα εναποτέθηκαν στη μήτρα της γυναίκας επιτυχώς.
Γίνεται συνήθως χωρίς τη λήψη νάρκωσης ή αναλγησίας, πλην εξαιρετικών περιπτώσεων γυναικών που παρουσιάζουν δυσκολία στην προσέγγιση της μήτρας με τον καθετήρα ή αισθάνονται υπερβολικό άγχος και νευρικότητα.
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πως εκτός από την ποιότητα των εμβρύων και την κατάλληλη προετοιμασία του ενδομητρίου, η επιτυχία μίας προσπάθειας Εξωσωματικής Γονιμοποίησης κρίνεται στη λεπτομέρεια της τεχνικής της εμβρυομεταφοράς. Έτσι, η σωστή επιλογή καθετήρα, ο σωστός τρόπος τοποθέτησης των εμβρύων εντός του καθετήρα και η εναπόθεση των εμβρύων στο κατάλληλο σημείο του ενδομητρίου εξασφαλίζουν εκτός των άλλων το επιτυχές αποτέλεσμα.
Πότε και πως αποφασίζεται πόσα έμβρυα θα μεταφερθούν;
Η ακριβής ημέρα της εμβρυομεταφοράς εξαρτάται από τον αριθμό, την ποιότητα και το βαθμό ανάπτυξης των εμβρύων. Τα έμβρυα που επιλέγονται προς μεταφορά κρίνονται με καθαρά μορφολογικά κριτήρια που κύρια περιλαμβάνουν τον αριθμό των βλαστομεριδίων ανάλογα με την ημέρα ανάπτυξης και την απουσία απύρηνων σπασιμάτων του κυτταροπλάσματος.
Σε ένα μεγάλο ποσοστό περιπτώσεων, ο αρχικός αριθμός των γονιμοποιημένων ωαρίων την ημέρα μετά την ωοληψία δίνει ενδείξεις για το σωστότερο χρόνο της εμβρυομεταφοράς.
Τα επιστημονικά κριτήρια των εμβρυολόγων σε συνδυασμό με το ιστορικό της γυναίκας (προηγούμενες αποτυχημένες προσπάθειες ή αποβολές, ηλικία ,τα αίτια υπογονιμότητας), αλλά και την προσωπική γνώμη του ζευγαριού, οδηγούν στο σωστότερο χρόνο για την πραγματοποίηση της εμβρυομεταφοράς, αλλά και για τον αριθμό των εμβρύων που θα μεταφερθούν.
Δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι αν και ο αριθμός των εμβρύων που θα μεταφερθούν καθορίζεται κυρίως από την ποιότητα τους, ο νόμος του 2005 για την Ιατρικώς Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή προσδιορίζει και τον ανώτατο αριθμό των εμβρύων που μπορούν να μεταφερθούν ανάλογα με την ηλικία της γυναίκας.
Έτσι σε γυναίκες ηλικίας μέχρι 40 ετών μπορούν να μεταφερθούν μέχρι και 3 έμβρυα, ενώ σε γυναίκες άνω των 40 ετών μπορούν να μεταφερθούν μέχρι και 4 έμβρυα.
Διεθνώς παρατηρείται η τάση για μείωση του αριθμού των μεταφερόμενων εμβρύων στο ένα, αφού η πολύδυμη κύηση θεωρείται πλέον παρενέργεια της εξωσωματικής γονιμοποίησης και όχι σημαντικό επίτευγμα, όπως παλαιότερα. Η μείωση του αριθμού των μεταφερόμενων εμβρύων, με παράλληλη αύξηση των ποσοστών κύησης μπορούν να επιτευχθούν με την καλλιέργεια βλαστοκύστεων.
Σε όλες τις περιπτώσεις τα έμβρυα καλής ποιότητας που δεν επιλέχθηκαν για εμβρυομεταφορά, καταψύχονται σύμφωνα με τις νεότερες τεχνικές για χρήση τους από το ζευγάρι σε μελλοντικό χρόνο.
Στόχος μας είναι πάντοτε η αύξηση της πιθανότητας εγκυμοσύνης και η ταυτόχρονη αποφυγή της πιθανότητας πολύδυμης κύησης, η οποία θεωρείται πλέον επιπλοκή της Εξωσωματικής Γονιμοποίησης λόγω των ψυχολογικών, οικονομικών αλλά και κλινικών δοκιμασιών που μπορεί να προκαλέσει στο ζευγάρι.
Τι πρέπει να κάνω μετά την εμβρυομεταφορά;
Αν και δεν έχει αποδειχθεί ότι η αυστηρή ανάπαυση τις ημέρες μετά τη μεταφορά των εμβρύων αυξάνει τις πιθανότητες εμφύτευσης, ωστόσο συνιστάται ξεκούραση και χαλάρωση.
Αμέσως μετά την εμβρυομεταφορά η γυναίκα παραμένει κλινήρης για περίπου μισή ώρα και έπειτα μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι της, όπου καλό είναι να περιορίσει τις δραστηριότητες που προκαλούν σωματική κόπωση όπως διάφορες οικιακές εργασίες, να αποφεύγει τα βάρη, την πολύωρη ορθοστασία και να απέχει από σεξουαλική επαφή. Επίσης συνιστάται η αποφυγή ψυχικών εντάσεων ενώ η αποχή της γυναίκας από την εργασία της δεν είναι απαραίτητη, ανάλογα βέβαια με τον τύπο της κάθε γυναίκας και το βαθμό της σωματικής καταπόνησης που απαιτεί η εργασία της.
Απαραίτητη προϋπόθεση για ένα θετικό αποτέλεσμα είναι η συνεχής και αδιάλειπτη λήψη των φαρμάκων για την υποστήριξη του ενδομητρίου και την αύξηση της υποδεκτικότητάς του, σύμφωνα με τις οδηγίες του θεράποντα ιατρού.